Według raportu Głównego Inspektoratu Weterynarii za rok 2020, w polskich schroniskach na domy czeka ciągle ponad 100 tysięcy psów i kotów. Co zrobić, aby ilość zwierzaków w schroniskach się zmniejszała, a szczęśliwych domowników szła w górę? Kastracja zwierząt jest najskuteczniejszym działaniem prowadzącym do ograniczania ich bezdomności.
Kastracja a sterylizacja
Potocznie używa się tych słów zamiennie, natomiast tak naprawdę są to dwa różne zabiegi. Proces kastracji polega na chirurgicznym usunięciu narządów płciowych zwierzęcia – u samicy usuwana jest macica i jajniki, a u samca jądra. Dzięki temu zwierzę traci zdolność rozrodczą i stopniowo wycisza się większość zachowań płciowych.
Sterylizacja jest metodą antykoncepcyjną, która uniemożliwia zwierzakowi rozmnażanie, ale nie pozbawia go narządów płciowych. Zwierzę praktycznie nie traci zachowań płciowych, które są następstwem produkowanych hormonów. Przykładem sterylizacji jest podwiązanie jajowodów lub nasieniowodów.
Dlaczego warto kastrować/sterylizować?
Bezdomność zwierząt jest zjawiskiem społecznym, którego głównymi przyczynami są m.in. niekontrolowane rozmnażanie i niewystarczająca wiedza społeczeństwa w zakresie metod zapobiegania bezdomności. Zwierzęta bezdomne, czyli takie, które były pod opieką człowieka, zazwyczaj są kastrowane w schroniskach lub fundacjach, gdzie czekają na nowe domy. Problem pojawia się wśród zwierząt wolno żyjących czyli wg. Ustawy o Ochronie Zwierząt – nieudomowionych, żyjących w warunkach niezależnych od człowieka (art. 4 ust 21).
Sterylizacja i kastracja zwierząt wolno żyjących zmniejsza ich liczebność oraz przyczynia się do ograniczenia ilości bezdomnych zwierząt, a co za tym idzie, poprawia ich dobrostan.
Marcowanie kotów
Wiosenne miesiące (wydłużający się dzień, tzw. dzień świetlny), to specyficzny czas dla naszych kocich wędrowców; koty (kociaki nie) w tym czasie marcują – wchodzą w okres pobudzenia płciowego, czyli starają o potomstwo. Wraz z nadejściem ciepłych dni kotki dostają rui i zaczynają nawoływać potencjalnych adoratorów. Kiedy zjawi się jeden lub kilku z nich, rozpoczynają się walki między kocurami, z których niektórzy odnoszą obrażenia (przegrani wychodzą ze szramami na pyszczku, łapach lub poszarpanym uchem).
Po licznych przedstawieniach i kocich romansach, po zapłodnieniu, przychodzi czas na poród – kotki zazwyczaj rodzą 3-6 kociąt, chociaż może się zdarzyć, że w miocie będzie ich mniej lub więcej. Część z nowo narodzonych czterołapów ginie z wychłodzenia, zagryzione przez dzikie zwierzęta, potrącone przez samochód, ginie pod maską samochodów lub umiera z powodu śmiertelnych chorób takich jak np. koci katar (herpes- i kaliciwirus) lub panleukopenia (tyfus) – tylko niewielu z nich udaje się dożyć dorosłości.
Szacunkowo, wśród kotów wolnożyjących, tylko co 10-ty osiąga pierwszy rok życia. Pozostałe koty wolnożyjące, na nowo powiększają swoje szeregi, przez co z każdym rokiem rośnie liczba bezdomniaków w schroniskach.
Psie zachowania
Bardzo często, szczególnie w mniejszych miejscowościach, napotykamy na chmary psów biegających za suczką będącą w cieczce. Poza tym, że zestresowane i pobudzone zwierzę, po wielu tygodniach pobudzenia jest nierzadko wycieńczone i osłabione, to takie zwierzęta (głodne, spragnione, zmęczone) mogą być zagrożeniem dla ludzi, a i z drugiej strony nieświadomi przyczyn ludzie mogą takim zwierzętom wyrządzić krzywdę. Pobudzone samce często rywalizują o samicę; wyją, szczekają, przesiadują pod domami suczek w cieczce. Będąc w stanie pobudzenia hormonalnego nie zwracają uwagi na przejeżdżające samochody, mogą spowodować szkody komunikacyjne. Za takie szkody płaci właściciel/opiekun psa.
Czy kastracja jest darmowa?
Zapewniamy Was, że kastracja bezdomniaków może być darmowym zabiegiem. Często większe miasta decydują się na programy darmowych kastracji lub sterylizacji. Znajdziecie takie np. w Poznaniu, Warszawie, Łodzi czy Lublinie. Wsparcie oferują również fundacje, które włączają się w ograniczenie bezdomności i pomoc zwierzętom. Fundacje i stowarzyszenia często przekazują środki finansowe na kastrację zwierząt wolnożyjących.
